Lumaki si Lucas sa gitna ng malawak na taniman ng mais sa probinsya ng Isabela. Sa murang edad, natutunan na niyang tumulong sa bukid—pag-aalaga ng lupa, pagbubunot ng damo, pag-aani, at pagtulong kay Tatay Raul na halos buong buhay ay nagbuno ng pawis upang mabuhay silang mag-ama.
Hindi perpekto ang buhay nila, pero masaya. Dahil para kay Lucas, sapat na ang makita ang ngiti ng kanyang ama tuwing sabay silang kumakain ng almusal na pritong itlog at tuyo, o kaya’y habang magkasabay silang naglalakad papunta sa bukirin sa madaling araw.
Pero lingid sa lahat, may isang bagay na araw-araw na nararamdaman ni Lucas—ang pangungulila sa kaniyang ina.
Namatay si Aling Rosa—ang kaniyang ina—nang siya’y isang taong gulang pa lamang. Madalas niyang makita ang mga lumang larawan nito sa tindig ng ama na punô ng lungkot at pagmamahal. At kahit hindi man niya ito nakilala, parang may kulang sa puso niya—isang puwang na hindi niya maipaliwanag.
ANG POST SA SOCIAL MEDIA
Isang hapon, matapos tumulong sa pag-aani, biglang napadpad si Lucas sa cellphone ng ama. Nakita niyang bukás ang social media at may nakasulat na mensahe:
“Ang tatay ko ay isang magsasaka. Anak niya ako. Kung hindi masyadong magtanong… mag-iwan ng kaunting ‘hello’ para sa kanya.”
Nabigla si Tatay Raul nang mahuli niyang tinitingnan iyon ng anak.
“Lucas… bakit mo pinost ’yan?” tanong niya, nahihiya at nagtatago ng kaba.
Tumango lang ang bata. “Tay… gusto ko lang malaman ng tao na may pinakamabait na tatay ako.”
Pero sa puso ni Raul, may ibang lungkot na nangingibabaw. Ayaw niyang kaawaan siya ng tao. Ayaw niyang isipin ng anak na kailangan niyang itaas ang dignidad nito sa mata ng iba.
“Anak,” sabi niya, “hindi mo kailangang humingi ng ‘hello’ para sa akin.”
Ngunit ngumiti si Lucas, mas maliwanag pa sa sinag ng araw na tumatama sa maisan.
“Tay, hindi para sa inyo ’yon. Para po sa akin.”
Napatigil si Raul. “Bakit naman?”
Huminga nang malalim ang bata bago nagsalita:
“Kasi po… wala akong mama para bumati sa inyo. Wala akong nakikitang ibang tao na nagsasabi kung gaano kayo kabuti. At gusto ko pong maramdaman n’yo… na may mga tao pa ring nandito para sa inyo. Kahit ‘hello’ lang.”
At doon, tila may kumurot sa puso ng kanyang ama.
ANG MGA KOMENTO NA NAGBAGO NG GABI
Kinagabihan, nagulat si Tatay Raul nang makita niyang libo-libong komento ang biglang sumulpot sa kaniyang post.
“Hello po Tatay Raul!”
“Salamat po sa pagpapatuloy ng pagsasaka—mga bayani po kayong tunay.”
“Ingat po palagi, Tatay!”
“Proud po kami sa inyo!”
Hindi niya napigilan ang mapaluha. Hindi dahil sa mga salita mismo, kundi dahil alam niyang ginawa ito ng anak niyang ang tanging hangad ay mapasaya siya.
Niyakap niya si Lucas nang mahigpit.
“Anak… hindi ko alam na ganito pala kahalaga sa ’yo.”
“Tay,” sagot ni Lucas, “kasi kayo po ang mundo ko. Wala naman po akong mama para humawak ng kamay ko. Pero kayo po, kahit pagod, nandiyan lagi.”
Tumaas ang luha ni Raul. Buong akala niya, siya ang nagbibigay ng lakas sa anak—pero ang totoo, si Lucas din ang nagbibigay nito sa kanya.
ANG PAGLALABAS NG TOTOO
Pero may isa pang sikreto si Tatay Raul na matagal na niyang itinatago.
Isang gabi, habang patulog na si Lucas, may binuksan siyang lumang kahon. Nandoon ang sulat ng kanyang yumaong asawa, mga larawan, at isang dokumentong matagal na niyang pilit kinakalimutan.
Cancer.
Matagal na pala siyang may iniindang sakit. Matagal na niyang alam na may hangganan ang panahon niya bilang ama. Ngunit pinili niyang magtrabaho, magpakalakas, at mabuhay nang masaya—para kay Lucas.
Niyakap niya ang kahon at nagdasal, “Panginoon… bigyan Ninyo pa po ako ng maraming taon para sa anak ko.”
Hindi niya alam kung papaano sasabihin ang totoo.
ANG PAGBABAGO NI LUCAS
Simula noong araw na iyon, tila mas naging malambing si Lucas. Kapag pagod ang ama, siya na ang nagluluto ng kanin. Siya na ang nag-aabot ng tubig. Siya na ang nagkukwento ng mga nangyari sa paaralan para lang mapangiti si Tatay.
Isang hapon, tinanong siya ni Raul, “Bakit ang bait-bait mo ngayon, ha?”
Ngumiti si Lucas.
“Para po mas tumagal pa kayong kasama ko.”
Napasinghap ang ama. Para bang nakita siyang tagos hanggang kaluluwa.
ANG ‘HELLO’ NA HINDI MAKALIMUTAN
Lumipas ang ilang linggo, at dumating ang araw ng kaarawan ni Raul. Nagising siya sa boses ng anak na kumakatok sa pintuan.
“Tay, labas po kayo!”
Paglabas niya, nagulat siya.
Nandoon ang mga kapitbahay bitbit ang maliit na cake na gawa sa lokal na panaderya. May mga bata ring may hawak na karton na may nakasulat: “Happy Birthday, Tatay Raul!”
At sa gitna, naroon si Lucas—may hawak na mais na bagong pitas, parang regalong ginto.
“Tay,” sabi niya, “ito po ang unang beses na marami ang bumati sa birthday n’yo. Kasi po, hindi lang ako ang nagmahal sa inyo. Marami pa po sila.”
Hindi nakapagsalita si Tatay Raul. Lumuhod siya at niyakap ang anak.
“Anak,” nanginginig niyang sabi, “kahit wala na ang mama mo… ikaw ang pinakamagandang regalo niya sa akin.”
