Maaga pa lang ay gising na ang magkapatid na sina Lira at Lani. Limang taong gulang sina Lira at Lani, kambal na babae na parang may kakaibang koneksyon—para bang nararamdaman nila ang iniisip at nararamdaman ng isa’t isa.
Tahimik silang nakaupo sa gilid ng kama, nag-uusap sa malalambot na bulong.
“Lani… may naramdaman ka ba kagabi?” tanong ni Lira.
Tumango si Lani. “Oo. Parang may humahaplos sa buhok ko… pero hindi si Papa.”
Nagtataka man, sanay na sila. Simula nang mawala ang kanilang Lola Iska, may mga gabi silang nakakaramdam ng presensya ng isang matanda, malambot ang haplos, at puno ng pagmamahal—para bang hindi pa rin sila hinahayaan nitong mag-isa.
HINDI MAKALIMOT SI PAPA
Ang ama nila, si Marco, ay isang delivery driver. Simula nang pumanaw ang asawa at nanay nito, siya na ang nag-iisang nagpalaki sa kambal. Pero hindi niya inakalang magiging ganito kahirap.
Isang araw habang nag-aayos siya ng paninda sa labas, nawala ang kambal.
“LIRA! LANI!” malakas niyang sigaw, nanginginig ang boses. Parang bumalik sa kanya ang alaala ng araw na nawala ang asawa niya… at hindi na nakabalik.
Mga mata niya’y halos lumabas sa kaba.
Hindi niya alam, sa kabilang kalye, may isang nakangiting matandang babae—bitbit ang lumang bilao at nakasuot ng dilaw na saya. Si Lola Iska.
O kung hindi man, ang multo o anino ng alaala nito.
ANG HIMALA SA KALSADA
Lumabas ang kambal mula sa eskinita, pero hindi na sila dalawa.
Tatlo na silang magkahawak-kamay.
Lahat naka-pulang bestida, magkaparehong sapatos, magkaparehong ngiti—para silang maliit na parada ng mga anghel.
Huminto ang lahat ng tao.
“Uy, bakit tatlo na sila?” tanong ng isang tinderang nagwawalis.
“Ha? Triplets ba talaga ‘yun?” sigaw ng isa.
Pero ang hindi maipaliwanag ng kahit sino—paano sila nandoon, bakit sila nakaayos, at kanino galing ang pangatlo?
Itinuro nila ang matandang babae.
Si Lola Iska, naka-ngiting parang pagod na, ngunit masaya.
Lumuhod siya at binuka ang braso.
“Halika, mga apo…” mahina ngunit punô ng lambing ang boses.
Lumapit ang tatlong bata, sabay-sabay, tila sanay na sanay sa presensya niya.
Sa kabilang dulo ng kalsada, natigilan si Marco.
Nanlaki ang mata niya.
Halos mapaupo siya sa lupa.
“Ma…? MA!?” pasigaw niyang tanong.
ANG TOTOO SA IKATLONG BATA
Lumapit siya, nanginginig. “Ma… paano? Patay ka na, Ma…”
Ngunit nang hawakan niya ang balikat ni Lola Iska… parang usok itong nawala.
At naiwan na lamang ay ang tatlong batang magkakahawak-kamay—ngunit dalawa lamang ang may pulso.
Ang pangatlo… malamig.
At habang sinusubukan niya itong buhatin, unti-unting naglalaho ang bata sa bisig niya.
Lira at Lani sabay na umiiyak.
“Papa… wag mo siyang bitawan! Ate namin siya!” sigaw ng magkapatid.
Nalaglag ang puso ni Marco sa narinig.
“Ate…? Paano niyo—?”
Humawak si Lira sa kamay niya.
“Papa… lagi ka daw niyang binabantayan. Lagi niya kaming ginagabayan ni Lola.”
Dahan-dahan, ang pulang bestida ng pangatlong bata ay nagiging manipis, parang ulap na hinihipan ng hangin.
At sa huling sandali, mas malinaw ang ngiti nito kaysa sa kahit anong nakita nila.
“Ito ang hiling ni Lola… na maging buo kayo.” bulong ng batang unti-unting nawawala.
At tuluyan itong naging liwanag na umangat sa hangin, saka dahan-dahang naglaho.
ANG PAGKATUTO SA NAIWANG BILAO
Nang tumingin si Marco sa lupa, nandoon ang bilao ng kanyang ina.
Dala-dala niya iyon noong araw na huling beses silang nagkita—bilao na ibinenta ni Lola para ipang-ospital sa asawa ni Marco.
Sa ilalim ng bilao may papel, sulat kamay:
“Anak, hindi lahat ng pagkawala ay wakas.
Minsan, paraan ito para ipaalala ang pagmamahal na hindi namamatay.”
Niyakap ni Marco ang kambal.
Hindi na niya napigilan ang iyak.
ANG PAGBABALIK SA BAHAY
Kinagabihan, habang hinihiga niya ang kambal, tinanong ni Lani:
“Papa… babalik pa po ba si Lola?”
Hinalikan niya ang noo nito.
“Anak… kahit hindi niyo siya nakikita… hindi niya kayo iniiwan.”
“Pati si Ate?” tanong ni Lira, nakapikit ngunit may luha.
“Lalo na siya,” sagot ni Marco. “Bantay ninyo siya habang buhay.”
Pagpatay niya ng ilaw, may mahina silang narinig—mahinahon, parang hangin:
“Goodnight, mga apo…”
At sabay na napangiti ang kambal kahit nakapikit.
ANG HINDI MAKAKALIMUTANG ARAW
Kinabukasan, muling nilakad ni Marco ang daanan kung saan niya nakita ang tatlong bata.
Dinala niya ang bilao, at doon niya inilagay ang tatlong pulang laso na naiwang suot ng kambal at ng mawala ang isa.
Hindi man niya kayang ipaliwanag ang nangyari, isa lang ang malinaw:
Ang pagmamahal ni Lola Iska—at ng kanyang unang anak na hindi niya nakilala—ay hindi kailanman nawala.
At sa araw na iyon, natutunan niya:
Ang pamilya, hindi sinusukat ng bilang ng taong nakikita mo…
kundi ng dami ng pusong nagmamahal sa’yo, kahit mula sa langit.
