Ako si Lana, 22 taong gulang, isang kasambahay na limang taon nang nagsisilbi sa pamilya Vergara. Tahimik akong tao, kuntento na sa maliit na sahod, basta maipadala ko lang sa probinsya para may pambili ng gamot ang nanay ko. Pero isang gabi, binago ng isang alok ang buong buhay ko—isang alok na hindi ko kailanman inakalang maririnig ko.
ANG ALOK NI MA’AM
Tanghali noon nang ipatawag ako ni Ma’am Celeste sa opisina niya. Nakaupo siya sa harap ng mesa, sobrang composed, naka-red lipstick, at para bang CEO ng isang malaking kumpanya. Katabi niya si Sir Damian, ang asawa niyang tahimik at laging iwas tingin.
“Lana,” panimula ni Ma’am, “alam naming mabigat ang buhay mo. Kaya gusto ka naming tulungan. Pero… may kapalit.”
Kinabahan ako.
Nakatingin si Sir sa sahig, parang hindi niya alam kung saan ilalagay ang sarili.
“Gusto ko,” sabi ni Ma’am, “na ikaw ang magbuntis ng magiging anak namin.”
Halos manlambot ang tuhod ko.
“Ma’am… hindi ko po—”

“Teka lang,” putol niya. “Pakikinggan mo muna. Bibigyan ka namin ng ₱5,000,000. Enough para mabayaran mo lahat ng utang n’yo, mapagamot si nanay, at makapagsimula ka ng buhay.”
Hindi ako nakapagsalita.
“Hindi kami magkaanak,” patuloy niya, “at hindi pwede sa akin. Kaya… ikaw ang napili namin. Malinis ka, mabait, marespeto. Ikaw ang gusto ko.”
Ako ang gusto niya? Para maging ina ng batang hindi ko man lang alam kung paano nabuo?
Naramdaman kong napatingin si Sir Damian sa akin, pero agad ding umiwas. Parang may bigat sa dibdib niya na hindi niya masabi.
“Huwag kang mag-alala,” dagdag ni Ma’am, “walang emosyon itong arrangement. Trabaho lang. Pagkapanganak mo, lalayas ka na, may pera ka, at wala nang balikan.”
At sinelyuhan niya iyon ng isang tanong:
“Tatanggapin mo ba, Lana?”
At sa isip ko, boses ng nanay ko ang narinig ko:
Anak… hindi ko alam kung hanggang kailan pa ako magtatagal. Sana… sana makapagpagamot ako.
Kaya kahit nanginginig ang kamay ko, sinabi ko:
“Opo, Ma’am… tatanggapin ko po.”
ANG PAGSISIMULA NG HINDI INAASAHAN
Lumipas ang ilang buwan. Base sa kasunduang pinirmahan ko, kailangan naming mag-undergo ni Sir ng medical procedures para ma-achieve ang pregnancy. Lahat ay clinical, walang emosyon, walang kahit ano.
Pero kahit ganoon, ramdam ko ang bigat kay Sir Damian. Lagi siyang nag-aalangan, parang may mali sa sitwasyon na hindi niya alam paano tutuwirin. Minsan nahuhuli ko siyang nakatingin sa akin, hindi na parang amo—kundi parang taong nagigising mula sa isang maling desisyon.
Nabuntis ako sa ikalawang buwan ng proseso.
Nang lumabas ang resulta, tuwang-tuwa si Ma’am. Ni hindi niya ako niyakap, ni hindi ako tinanong kung okay ba ako.
Para lang akong incubator.
Pero si Sir…
Lumapit siya sa akin sa garden.
“Lana… kung nahihirapan ka, sabihin mo lang.”
Ngumiti ako. “Trabaho lang po ito, Sir. Katulad ng sabi ni Ma’am.”
Pero sa loob ko—hindi pala ganoon kasimple.
ANG PAGBABAGO NI MA’AM
Pag lumalaki na ang tiyan ko, doon ko naramdaman ang unti-unting pagiging malamig ni Ma’am sa akin. Parang nagseselos. Parang nagagalit na ako ang nagdadala ng batang gusto niya.
Isang umaga, pagpasok ko sa kusina, narinig kong may kausap siyang kaibigan.
“Hindi ko maatim,” sabi ni Ma’am, “na siya ang nagbubuntis para sa asawa ko! Lalo na pag nakikita kong tinitingnan siya ni Damian. Dapat matapos na ‘to. Ayoko na siyang makita pagkatapos niyang manganak.”
Para akong binuhusan ng yelo.
Hindi lang pala ako replacement—ako pala ay banta.
ANG ARI-ARIAN NA HINDI PERA
Habang lumalaki ang tiyan ko, mas naramdaman ko ang pag-aalaga ni Sir. Hindi sobra, hindi mali. Yung tipong nagdadala ng prutas, nag-aabot ng vitamins, nagpapahinga ako kapag pagod.
“Lana,” sabi niya minsan, “kahit anong sabihin nila… tao ka. Hindi ka makina. Hindi ka kalakal.”
At doon tumulo ang luha ko.
“Pero Sir,” sagot ko, “binenta ko na ang sarili ko. Kapalit ng limang milyon.”
“Hindi,” sabi niya. “Binenta ka nila. Hindi mo kasalanan ‘to.”
ANG PAGPUTOK NG LAHAT
Ikawalong buwan ko nang pumutok ang sigaw ni Ma’am.
Nadatnan niya akong inaakay ni Sir papunta sa sofa dahil sumakit ang likod ko.
“Ayan na naman kayo!” sigaw niya. “Damian! Lumalampas ka na sa usapan!”
“Celeste—”
“Hindi mo ba nakikita? Inaangkin mo na ‘yang bata! Inaangkin mo na siya!”
At sa harap namin, itinuro niya ako.
“Pagkapanganak niya, aalis siya rito. Hindi mo na siya makikita kahit kailan!”
At doon ako natakot. Hindi dahil sa pera. Kundi dahil… sa loob ng siyam na buwan, kahit ayaw ko, minahal ko na ang batang nasa tiyan ko.
At parang ganoon din si Sir.
ANG PAGPAPANGANAK AT ANG PAGKAWALA
Maagang-araw nang manganak ako. Habang nasa ospital, ang unang tumakbo sa akin ay si Sir. Hawak niya ang kamay ko habang umiiyak si Ma’am sa isang sulok—pero hindi dahil sa saya, kundi dahil sa galit.
Isinilang ko ang isang batang lalaki. Gwapo. Maputi. Malusog.
At agad ko siyang niyakap.
Pero hindi ko pa man nalalasahan ang saya, kinuha siya ng nurse.
“Sorry po, Ma’am Lana… utos po ni Ma’am Celeste.”
Parang pinunit ang puso ko.
Umiiyak ako habang sinasabi:
“Akin siya… kahit sandali lang… akin siya…”
Pero dinala na siya palayo.
At ang sigaw ni Ma’am ang huling narinig ko:
“Tandaan mo, Lana—binayaran ka namin. Wala kang karapatang magmahal sa batang ‘yan!”
At doon… bumagsak ang mundo ko.
EPILOGO
Limang milyong piso ang nasa pangalan ko ngayon. Pero walang-wala iyon kumpara sa nawalan ako ng anak na minahal ko mula sa sinapupunan.
Araw-araw, iniisip ko kung ano ang naging itsura niya, kung sino ang nakuha niyang ngiti, kung umiiyak ba siya sa gabi.
At araw-araw, may isa ring taong lagi kong naririnig sa isip ko:
Si Sir Damian, na nagsabing:
“Hindi ka kalakal.”
Pero sa huli—
iyon ang naging tingin nila sa akin.