Tahimik ang buong silid-kainan, ngunit ramdam ng lahat ang tensyon na unti-unting lumalapot sa hangin. Sa gitna ng mahabang mesa kung saan nakahanay ang mamahaling kubyertos at kumikislap na mga baso, nakaupo si Luna, isang 14-anyos na batang mahiyain ngunit matapang sa loob.
Nasa pamilya siya ng mga halos hindi siya tinatrato bilang tao—lalo na’t ampon lamang siya.
Sa dulo ng mesa, nakaupo ang madrasta niyang si Victoria, isang babaeng kilala sa kanilang bayan bilang elegante, maimpluwensiya… at walang puso. Sa tabi naman nito ay ang ama ni Luna, si Marco, na ilang taon nang sinusubukang maging ama pero laging lumalaban sa takot na baka hindi siya tanggapin ng bagong asawa nito.
Nang tumayo si Victoria, agad naghanda ang lahat. Alam nilang may sasabihin siya—at madalas, may pinapahiya.
“Luna,” malakas na tawag ni Victoria, hindi man lang tinitingnan ang bata. “Kanina pa kita tinitingnan. Bakit parang wala kang respeto? Hindi ka man lang ngumiti sa mga bisita.”
Nayuko si Luna.
“Ay—pasensya po, Tita Victoria,” mahina niyang sagot.
“Aba, pati ‘yan, kailangan ko pang ipaalala?”
Lumapit si Victoria, hawak ang isang basong malamig na tubig.
Nagtayuan na ang ilang kamag-anak. Kilala nila ang ugali nito, pero wala ni isa ang may lakas ng loob kumontra.
Biglang nagsalita ang pinsang babae ni Luna.
“Tita, baka pagod lang po si Luna. Kabi—”
Pero hindi na pinakinggan ni Victoria.
“Pagod? Pagod? Wala ka ngang ginagawa buong araw!”
Umangat ang kamay nito, hawak ang baso.
Napapikit si Luna.
At sa harap ng lahat—sa gitna ng mahalagang reunion ng pamilya—ibinuhos ni Victoria ang malamig na tubig sa mukha ng bata.
Tumilapon ang tubig, tumama sa pisngi, buhok, at damit ni Luna. Nagsimula siyang manginig, hindi dahil sa lamig, kundi dahil sa kahihiyan at sakit.
Isa lang ang sumigaw—si Marco, ang ama.
Tumayo siya, nagulat at galit na galit.
“What is wrong with you?!” sigaw niya sa asawa.
Pero ang totoo?
Ito ang unang beses na nagsalita siya nang ganito.
Dalawang taon nang tinitiis ni Luna ang pagtrato ni Victoria…
At dalawang taon na ring pinipili ni Marco ang pananahimik.
Ngunit ibang-iba ang gabing ito.
Nakita niya sa mukha ng anak ang pagbitak ng lakas nito.
Nakita niyang unti-unti nang nadudurog ang batang ilang beses nang sinubukang maging masunurin para lang mahalin.
Tumayo siya sa tabi ni Luna, ibinaba ang coat niya at ipinatong ito sa balikat ng anak.
Nanginginig ang boses ni Luna habang humihikbi, “Papa… hindi ko na po kaya.”
At doon… natunaw ang puso ni Marco.
Nagpalinga-linga si Marco, halos hindi makatingin sa pamilya niyang nakamasid.
“Dapat noon ko pa ginawa ‘to,” sabi niya, nanginginig ang kamay.
“Luna… patawad. Ngayon ko lang… ngayon ko lang nakita kung gaano kita nababayaan.”
Victoria tumawa—mapait, matinis.
“Aba, ako pang nagmukhang masama? Ako ang nagpalaki ng batang ‘yan! Ako ang nagpapakain sa kanya! Ako ang nagb—”
“Tama na!” muling sigaw ni Marco.
Unang beses iyon na natigilan si Victoria.
Lumapit si Marco kay Luna at hinawakan ang balikat nito.
“Anak… uuwi na tayo. Sa totoong tahanan. Hindi dito sa palasyong punô ng kahihiyan.”
Nanlaki ang mata ni Victoria.
“Aalis ka? Dahil sa batang ‘yan?!”
Hindi sumagot si Marco. Sa halip, tinulungan niyang tumayo si Luna. Basang-basa ang buhok nito, nanginginig, ngunit may kakaibang liwanag sa mga mata—liwanag ng pag-asang hindi pa tuluyang namamatay.
Habang inilalakad ni Marco ang anak palabas ng silid, may isang tiyahin ang lumapit sa kanila. Tahimik niyang hinaplos ang buhok ni Luna.
“Anak, you don’t deserve that,” bulong niya.
“I’m sorry none of us spoke up.”
Huminga nang malalim si Marco.
“But I will. Mula ngayon.”
Pagdating nila sa pintuan, nagsalita si Luna, mahina ngunit malinaw:
“Papa… salamat po. Akala ko… wala nang dadating na tutulong sa akin.”
Napaluha si Marco.
“Anak… ako ang dapat unang pumrotekta sa’yo. Hindi ko na hahayaang mangyari ulit ‘to.”
Tumingin siya kay Victoria.
“At sa’yo, Victoria… ang lahat ng respeto ko sa’yo—nandiyan pa rin. Pero hindi ko na ibibigay ang anak ko kapalit ng katahimikan mo.”
Nagpalakpakan ang ilang bisita sa likod, hindi dahil sa gulo, kundi dahil may isang batang sa wakas ay nakita… narinig… minahal.
Umuwi sila sa lumang bahay na pagmamay-ari ng yumaong ina ni Luna. Simpleng bahay, walang mamahaling chandelier, walang mamahaling plato.
Pero pagpasok nila—napayakap si Luna.
“Papa… ang tahimik.”
Marco ngumiti, bumagsak ang luha.
“Simula ngayon, anak… dito ka na magiging masaya. Dito ka mamahalin nang totoo.”
At sa unang pagkakataon matapos ang napakaraming gabi ng pagtitiis, nakatulog si Luna nang hindi umiiyak.
