Hindi ito ang gabing inasam ni Isabel. Hindi ito ang gabing pinangarap niyang maging simula ng habang-buhay. Nakaupo siya sa gilid ng kama, suot ang puting wedding gown na ngayo’y basa ng luha, at punô ng sugat ang kanyang mga braso—mahahaba, pula, at sariwa.
Sa harap niya, nakaluhod si Marco, ang lalaking pinili niyang mahalin. Nakasalubong ang mga kilay, puno ng pag-aalala ang mga mata, at nanginginig ang mga kamay habang hawak ang kanya.
“Bakit hindi mo sinabi sa ’kin?” tanong ni Marco, halos pabulong pero puno ng sakit.
Hindi makatingin si Isabel.
Hindi niya kayang sabihin.
Hindi niya kayang bitawan ang sikreto niyang maaaring makawasak ng lahat.
“Marco… ayokong guluhin ang buhay mo,” mahinang sagot niya.
Pero mas nabulabog si Marco.
“Ako ang asawa mo, Isabel. Anong klaseng buhay ang hindi ko dapat madamay? Dapat kasama ako sa hirap. Dapat kasama ako sa lahat.”
Natulo ang luha ni Isabel. Tumulo nang sunod-sunod.
“Pero… paano kung ayaw mo na sa ’kin pag nalaman mo? Paano kung iwan mo ako?”
Ilang linggo bago ang kasal…
May isang lalaki sa buhay ni Isabel, taong matagal na niyang tinakasan—ang dati niyang fiancé, si Ramon.
Mapang-abuso. Mapang-kontrol. At hindi matanggap na iniwan siya ni Isabel dalawang taon na ang nakalilipas.
At nang malaman nitong ikakasal siya sa iba…
bumalik ito sa buhay niya na parang isang bagyong hindi niya kayang pigilan.
Sinundan siya. Tinakot.
At kagabi, habang papauwi siya galing final wedding rehearsal, hinablot siya nito at kinaladkad sa isang madilim na lugar.
“Sa ’kin ka! Hindi ka pwedeng magpakasal sa iba!”
sigaw ni Ramon habang pinapagapang ang kutsilyo sa braso niya.
Hindi siya nakawala agad. Kaya may sugat. May marka.
At piniling hindi sabihin kay Marco dahil ayaw niyang masira ang kasal nila.
Ayaw niyang madamay ang lalaking tunay na nagmahal sa kanya.
Pero ngayong gabi, ang sikreto niya ay umiiyak sa balat niya.

Pagbalik sa kasalukuyan, marahan niyang inalis ang kamay niya mula sa hawak ni Marco.
“Marco… mahal na mahal kita. Pero ayokong bumalik ang nakaraan. Ayokong masaktan ka. Ayokong…”
Hindi niya natapos. Nagsimulang manginig ang kanyang labi.
Sumulyap si Marco sa mga sugat.
At doon pumutok ang galit—pero hindi sa kanya.
“Sinaktan ka niya ulit, ’di ba?”
Hindi sumagot si Isabel.
Ngunit sapat na ang katahimikan niya para maging sagot.
Tumayo si Marco.
Seryoso. Malalim ang hinga.
“Isabel, pakakasalan kita hindi dahil perpekto ka… kundi dahil handa akong ipagtanggol ka sa lahat ng sakit na meron ka.”
Lumapit siya. Umupo sa tabi niya.
Hinawakan ang pisngi niya.
“Wala kang dapat itago sa ’kin. Kahit sugat. Kahit takot. Kahit nakaraan.”
At doon bumigay si Isabel—tulad ng dam na hindi na kayang pigilan ang baha.
“Hinihintay niya ako bukas… sabi niya hindi ko matutuloy ang kasal kung hindi ko siya kausapin.”
Nanginig ang kamay ni Marco.
Pero imbes na sumabog sa galit, hinigpitan niya ang hawak kay Isabel.
“Hindi ka pupunta kahit saan. Hindi mo haharapin ang demonyong ’yon mag-isa. Ako ang bahala.”
Nagulat si Isabel.
“Marco—”
“Huwag kang masanay na ikaw lang lumalaban,” sabat niya.
“May asawa ka na ngayon.”
At doon tuluyang bumuhos ang luha ni Isabel—hindi dahil natatakot siya, kundi dahil pakiramdam niya ngayon lang siya ligtas.
Kinabukasan, bago sila umalis para sa church blessing na ipinagpaliban nila kagabi, may humarang sa kanila sa labas ng bahay.
Si Ramon.
Galit. Balisang-balisa. At may dala na namang patalim.
“Isabel, sumama ka sa ’kin!”
sigaw nito.
Pero bago pa siya makalapit, hinarang na siya ni Marco.
“Lumayo ka sa asawa ko.”
Natawa si Ramon.
“Asawa? Hindi pa kasal ’yan kahapon!”
Tumayo si Isabel sa likod ni Marco.
Humawak sa likod ng damit nito.
At doon nakitang galit si Ramon—sa hawak niya.
“Tingnan mo, Isabel!” sigaw ni Ramon.
“Iyan ang kapalit ng pagtataksil mo! Ako dapat ang asawa mo!”
Bago pa siya makalusot, humakbang si Marco.
Inangat ang kamay.
“At ngayon, asawang lalaki ako na handang ipagtanggol ang babaeng mahal ko kahit kanino.”
Nagtagpo ang tingin nila—dalawang lalaki, parehong puno ng apoy.
Pero ang puso ni Marco… hindi galit ang laman, kundi determinasyon.
“Kung mahal mo siya,” sabi ni Marco, “hahayaan mo siyang maging masaya.”
Ngunit hindi kumalma si Ramon.
Tumakbo siya palapit.
Pero bago pa niya maabot si Isabel, inawat siya ng mga tanod at kapitbahay na matagal nang iniintay mabunyag ang tunay niyang ugali.
At sa wakas… natapos ang takot ni Isabel.
Gabi na.
Nakaupo sila sa kama, magkahawak-kamay.
Hindi niya tinago ang sugat.
At hindi tinago ni Marco ang pag-aalala.
Pero sa unang pagkakataon, magaan ang dibdib ni Isabel.
“Marco… thank you. Hindi ko akalaing may magmamahal sa ’kin nang ganito.”
Hinalikan ni Marco ang kamay niyang may benda.
“Hindi ko man maalis ang mga sugat mo…”
sabi niya, malumanay.
“…hinding-hindi ko hahayaang may manakit sa ’yo ulit.”
At doon, sa madilim na kwarto na may ilaw lamang ng lampara,
bumuo sila ng bagong pangako—
Isang pag-ibig na hindi takot sa nakaraan,
hindi takot sa sugat,
hindi takot magmahal muli.
