HINDI KO MAKALIMUTAN ANG AMOY NG SABON SA KAMAY NI NANAY.
’Yun ang amoy ng sakripisyo, ng pawis, at ng pagmamahal.
Ako si Leo, panganay sa tatlong magkakapatid. Lumaki ako sa barong-barong sa gilid ng estero sa Maynila. Si Tatay, construction worker. Si Nanay, labandera. Ang kita nila, sapat lang para sa bigas at kuryente. Madalas, kahit baon sa eskwela, wala ako. Pero kahit gano’n, lagi kong naririnig si Nanay, “Anak, mag-aral kang mabuti. ’Yan lang ang kayamanan nating hindi mananakaw.”
Noong bata ako, madalas akong mapahiya. Tinatawag akong “anak ng labandera,” “basurero,” at “dukha.” Pero sabi ko sa sarili ko, hindi ako mananatiling ganito.
Dumating ang high school — mas mahirap. Madalas akong absent kasi wala akong pamasahe. Pumapasok akong walang kain, pero dala ko ang pangarap. Naaalala ko, minsan habang nagre-review ako sa ilalim ng poste, may dumaan na kaklase ko, naglakad papunta sa bahay nila na may ilaw, TV, at aircon. Napangiti ako.
Sabi ko sa sarili ko, “Balang araw, ako naman.”
Pagdating ng college, halos sumuko na ako. Wala kaming pambayad ng tuition. Pero lumapit si Nanay sa amo niya, nagmakaawa. Tinanggap ko ang tulong ng scholarship, pero kapalit, kailangan kong mag-working student. Naglinis ako ng opisina tuwing gabi, nag-aaral sa umaga. Minsan, tinutulugan ko ang reviewer ko dahil sa sobrang pagod.
May mga pagkakataong gusto ko nang huminto. Pero tuwing naiisip ko si Nanay na naglalaba kahit umuulan, bumabalik ang lakas ko.
Isang gabi, pauwi ako galing trabaho. Pagdating ko sa bahay, nakita ko si Nanay nakaupo sa labahan, nanginginig. Nilalagnat pala siya pero pinilit pa ring maglaba dahil may utang kami sa tindahan. Doon ako tuluyang napaiyak.
Sabi ko, “Nay, tama na po. Ako naman.”
Simula noon, nagsipag akong lalo. Wala nang araw na hindi ako nag-aaral. Kahit walang pera, puno ako ng determinasyon. At noong araw ng graduation, habang inaabot ko ang diploma, nakita ko si Nanay sa likod ng auditorium — naka-butikong damit, pero suot ang pinakamagandang ngiti.
Sumigaw siya, “Anak ko ’yan!”
Lahat ng pagod ko, biglang nawala.
Ngayon, Engineer na ako. May trabaho ako sa isang kilalang kumpanya. Nakalipat na rin kami sa maayos na bahay — may sariling banyo, may kisame, at oo, may aircon.
Minsan, habang nagkakape ako sa balcony, naaalala ko pa rin ’yung amoy ng sabon sa kamay ni Nanay. Hindi ko iyon ikinahihiya. Kasi doon ako nagsimula.
Binilhan ko si Nanay ng washing machine — hindi lang para sa labada, kundi bilang simbolo ng mga taon niyang sakripisyo.
Sabi ko sa kanya, “Nay, hindi mo na kailangang maglaba. Ako na ang maghuhugas ng lahat ng problema natin.”
Niyakap niya ako, umiiyak.
Sabi niya, “Anak, ipinagmamalaki kita. Pero higit sa lahat, ipinagmamalaki kong nagtagumpay ka nang may mabuting puso.”
“Hindi sukatan ng kinabukasan ang pinanggalingan. Minsan, sa kamay na pagod at basang-basa sa sabon, nakatago ang tunay na tagumpay.”
👉 Ikaw, may nanay ka rin bang nagsakripisyo nang tahimik para sa’yo? Anong plano mo para masuklian ’yon balang araw? 💔❤️
