Ako si Rico, anak ng isang janitor sa eskwelahan.
Araw-araw, nakikita ko si Tatay na nagwawalis sa hallway, bitbit ang timba at mop.
Habang dumadaan ang mga estudyante, madalas kong marinig ang bulungan —
“Uy, tatay niya ‘yung janitor, ‘di ba?”
Minsan pa, tinatawanan siya kapag nadulas o nabasa ang sahig.
Pero sa akin, si Tatay ang pinakamagiting na tao sa mundo.
Kahit pagod, lagi siyang may ngiti. Lagi niyang sinasabi:
“Anak, ang trabaho, kahit anong klaseng marangal, basta galing sa pawis, dapat ipagmalaki.”
ANG PANLALAIT AT HIYA
Elementary pa lang ako, naramdaman ko na ‘yung bigat ng tingin ng iba.
“Ew, anak ng janitor.”
“Baka amoy bleach ‘yan, hahaha!”
At sa tuwing maririnig ko ‘yon, gusto kong matunaw.
Pero imbes na magalit, ginawa ko ‘yung sakit kong inspirasyon.
Nag-aral akong mabuti.
Habang sila naglalaro, ako nag-aaral.
Habang sila nagpapasikat, ako nag-iipon ng karunungan.
Sabi ko sa sarili ko:
“Balang araw, mapapatunayan ko na ang anak ng janitor, puwedeng maging inspirasyon.”
ANG ARAW NG PAGBABAGO
Pagdating ng senior high, halos wala na akong tulog.
Gising ako hanggang hatinggabi para mag-review.
Si Tatay, lagi kong nakikitang tulog sa sahig, dahil sa sobrang pagod.
Minsan, nilapitan ko siya at bumulong:
“Tay, para sa inyo po ito.”
Lumipas ang mga buwan.
Graduation day.
Puno ang auditorium.
Tinawag ng principal ang pangalan ko —
“Rico Santos, Valedictorian!”
Tahimik. Walang pumalakpak noong una.
Pero nang tumayo ako sa stage, nakita ko si Tatay sa likod —
madungis ang uniform, pawis, pero nangingilid ang luha.
ANG LINYA NA NAGPAIYAK SA LAHAT
Hawak ko ang medalya, nanginginig ako sa kaba.
Sinimulan ko ang speech ko:
“Maraming salamat po sa lahat.
Pero higit sa lahat, sa taong nagturo sa akin ng tunay na kahulugan ng dignidad.
Sa Tatay kong janitor — salamat sa paglinis ng sahig,
kasi sa bawat punas mo, tinanggal mo rin ang dumi sa puso ko.”
Tahimik.
Tapos, isa-isa kong narinig ang hikbi ng mga kaklase ko.
Yung mga dating tumatawa, nakayuko, umiiyak.
Lumapit ako kay Tatay, niyakap ko siya sa harap ng lahat.
At doon ko naramdaman — ang pinakamasarap na tagumpay.
Hindi medalya. Hindi grado.
Kundi ang makitang ipinagmamalaki ko ang taong minsan nilang nilait.
