“Aalis ka na naman, Ma?” tanong ni Miguel habang nakatungo, hawak ang lumang bag na paborito ng kanyang ina.
Napabuntong-hininga si Aling Clara, isang OFW sa Gitnang Silangan sa loob ng 14 na taon. Labing-apat na taon ng pagtitiis, pag-iipon, at pakikipagsapalaran—para sa kinabukasan ni Miguel.
“Anak, para sa’yo lahat ito. Para pagdating ng panahon… hindi mo na kailangan pang umalis tulad ko,” malambing ngunit pigil-luhang tugon ni Clara.
Sa bawat pag-alis niya ng bahay, isang piraso ng puso niya ang naiiwan sa anak—at iyon ang pinakamasakit na parte ng kanyang buhay bilang isang ina at OFW.
Sa abroad, araw-araw niyang nilalabanan ang kalungkutan:
Pagod, sakit ng katawan, init ng disyerto, at minsan, kawalan ng respeto mula sa amo.
Pero mas masakit ang mga gabi ng video call kung saan nakikita niyang lumalaki ang anak sa screen. Pasko man o kaarawan, lagi siyang malayo. May mga okasyon na nakikita niyang may sugat si Miguel ngunit pilit nitong nginingitian ang kamera: “Okay lang ako, Ma.” Pero ramdam ni Clara ang sigaw ng pangungulila.
Hanggang sa dumating ang isang gabi…
Tumawag si Miguel, halos humihikbi.
“Ma… pagod na ako. Hindi ko alam kung bakit ako nag-aaral pa. Hindi ko alam kung may silbi pa,” umiiyak na sabi nito.
Para bang binagsakan si Clara ng mundo.
Hindi ba ito ang dahilan kaya siya nagsakripisyo?
Bakit ang anak pa niya ang nawawalan ng pag-asa?
“Ikaw ang dahilan ko kung bakit ako lumalaban dito… huwag mo akong iwan sa laban, anak,” nanginginig na tugon niya. Pero alam niyang iba na ang kailangan ni Miguel—hindi pera, hindi padala.
Si Clara mismo.
Sumunod na buwan, nakatanggap siya ng termination notice. Mababa raw ang performance. Wala siyang nagawa. Nalugmok. Nanghina.
Pero sa gitna ng lahat…
Isang tanong ang tumibok sa puso niya:
“Baka ito na ang pagkakataon na umuwi?”
Pag-uwi ni Clara sa Pilipinas, namilog ang mga mata ni Miguel.
“Ma? Totoo ba ito? Hindi ka na aalis?”
Napangiti si Clara, may luha sa mga mata.
“Hindi na ako aalis. Pangako.”
Pero hindi katapusan ng problema.
Ubos ipon. Walang stable na trabaho.
At mahal na tuition ni Miguel.
Hanggang isang araw, napadaan si Clara sa lumang paaralang pinagtapusan niya. May nakapaskil na hiring:
“Kailangan ng Tagapayo at Tutor sa Night Classes.”
Kinabahan siya—hindi siya nakapagtapos ng kolehiyo dahil sa maagang pag-aasawa. Pero pinilit niya ang sarili na sumubok.
Sa unang araw ng pagtuturo… nanginginig ang kamay niya. Nahihiya. Nag-aalinlangan.
Ngunit nang magsimulang magtanong ang isang batang babae,
“Nay, paano po kung mahirap kami? Dapat pa bang mangarap?”
Parang tumama ang kidlat sa puso ni Clara.
Doon niya na-realize—
lahat ng hirap niya sa abroad ay kwento, aral, at pag-asa na puwede niyang ibigay sa iba.
Lumawak ang programa. Dumami ang uma-attend.
Tinawag siya ng mga estudyante na:
“Tita Clara – Ang Guro ng Pag-asa”
At si Miguel?
Na-inspire siyang bumalik sa pangarap niya.
“Ma… gusto kong maging guro. Tulad mo.”
Niyakap ni Clara ang anak, buong pusong proud.
Ngayon, sabay silang lumalaban—hindi konektado sa internet, kundi magkatabi sa iisang mesa, may hawak na libro at pangarap.
Ang babaeng dating nagbabantay ng pintuan ng mayayaman sa abroad…
Ngayong nasa Pilipinas, siya mismo ang pintuan ng pag-asa para sa mga batang hirap mangarap.
Hindi na siya nakatingin sa malayong disyerto.
Kundi sa mga mata ng kabataang Pilipino—kasama ang anak niyang si Miguel—na sabay-sabay haharap sa kinabukasan.
“Ang tunay na tagumpay ay hindi lang nakukuha sa ibang bansa—minsan, narito iyon sa ating sariling tahanan, naghihintay lang na ibahagi natin sa iba.”
Kung ikaw ang nasa kalagayan ni Clara—iiwan mo rin ba ang lahat para sa mahal mo sa buhay?
