“Ma, isang taon na lang, matatapos na ako. Pagkatapos noon, ikaw naman ang pahinga.”
Iyan ang pangako ni Rico, isang 4th-year nursing student, sa kanyang inang si Aling Nena, na sampung taon nang naglalako ng gulay sa palengke. Mag-isa siyang nagtaguyod sa anak matapos silang iwan ng asawa noong si Rico ay walong taong gulang pa lamang.
Tuwing madaling araw, habang natutulog pa ang karamihan, naririnig ni Rico ang kaluskos ng nanay niya—nagsasako ng mga gulay, pinupunasan ang pawis kahit malamig pa ang hangin.
“Ma, tulungan na kita.”
“Hindi na anak, mag-aral ka na lang. Iyan ang puhunan mo sa kinabukasan.”
Simple lang ang pangarap ni Aling Nena: ang makitang nakasuot ng puting uniporme at may dalang stethoscope ang anak.
Ngunit dumating ang unos.
Habang abala si Rico sa OJT, napansin niyang madalas nang inuubo at nahihilo ang kanyang ina. “Ma, nagpapatingin ka ba?”
“Trangkaso lang ‘to, anak. Lalamig-lamig lang.” Pero sa likod ng ngiti, may pagod at takot.
Isang gabi, pag-uwi ni Rico, nadatnan niyang nakahandusay sa sahig si Aling Nena, may dugo sa labi.
“MA!!!” sigaw niya habang tumatawag ng ambulansya.
Sa ospital, nalaman nilang stage 3 lung cancer na ang ina.
“Ma… bakit hindi mo sinabi?”
“Anak, ayokong mag-alala ka. Basta… gusto kong makita kang nakapagtapos.”
Lumipas ang mga araw. Habang lumalala ang kalagayan ng ina, pilit pa rin siyang lumalaban. Si Rico, nagsabay sa pag-aaral, part-time work, at pagbabantay sa ospital.
Minsan, binubulong niya habang nakaupo sa tabi ng kama ng ina,
“Ma, huwag ka munang bibitaw ha… konti na lang.”
Ngunit kahit gano’n, ramdam niya ang oras na unti-unting nauubos.
“Anak,” sabi ng ina isang gabi, “kapag dumating ang araw na wala na ako, huwag kang matakot mabuhay mag-isa. Kasi kahit wala na ako, hawak pa rin kita sa puso ko.”
Napaiyak si Rico. “Ma, huwag mong sabihin ‘yan. Hindi pa ako handa.”
Dumating ang graduation day.
Isang upuang bakante sa gilid ng entablado—para kay Aling Nena.
Ngunit bago pa man iyon, dalawang araw bago ang seremonya, binawian siya ng buhay ang ina. Hawak ni Rico ang kamay nito habang umiiyak.
“Ma, ito na ‘yung diploma mo…”
Sa tabi ng kama, inilapag niya ang lumang ID ni Aling Nena, nakalagay sa ilalim ng kamay nito—isang simbolo ng sakripisyong nagtaguyod sa kanya.
Pagkatapos ng libing, halos ayaw na niyang magpatuloy.
Pero naalala niya ang huling bilin:
“Kapag napagod ka, anak… isipin mong ang bawat paghinga mo, may kasamang pag-asa.”
Sa araw ng oath-taking, suot ni Rico ang uniporme ng nurse. Sa dibdib niya, nakapin ang maliit na pin na may nakasulat:
“Para kay Mama Nena — ang una kong pasyente, at ang unang nagmahal nang walang hanggan.”
Makaraan ang tatlong taon, si Nurse Rico na ngayon ang tumutulong sa mga pasyenteng walang pambayad sa public hospital.
Tuwing may inang dumadaing, siya mismo ang nag-aalaga—para bang bawat ina ay may piraso ni Aling Nena sa kanila.
Habang pinupunasan niya ang pawis ng isang matandang babae, napangiti siya at mahina niyang bulong:
“Ma, tinupad ko na ‘yung pangako ko. Nakapahinga ka na… ako naman ang magpapatuloy.”
At sa katahimikan ng gabi, tila narinig niya ang pamilyar na tinig ng kanyang ina:
“Anak, habang may hininga, may pag-asa. At habang may pag-ibig, may buhay.”
💭 Ang tunay na pagmamahal ng magulang ay walang hanggan—kahit sa pagitan ng huling hinga at unang tagumpay ng anak. Minsan, kailangan nating masaktan upang matutunang mahalin ang buhay nang higit pa.
👉 Kung ikaw si Rico, hanggang saan mo kayang lumaban para sa pangarap at sa taong pinakamamahal mo?
