AKALA KO DATI, HINDI AKO AABOT SA GANITO.
Kasi paano ka nga naman mangangarap kung ang bubong niyo butas, at ang baon mo ay utang?
Lumaki ako sa maliit na barong-barong sa gilid ng estero. Yung tipong pag-umulan, kailangan mong gumamit ng tabo para saluhin ang tumutulong tubig mula sa bubong. Si Nanay, labandera. Si Tatay, minsan karpintero, madalas wala. Pero kahit gano’n, hindi nila hinayaang mawala ang pag-asa sa bahay namin.
Sabi lagi ni Nanay, “Anak, mahirap lang tayo, pero hindi ibig sabihin niyan hanggang dito ka na lang.”
Kaya kahit madalas akong pumasok nang walang almusal, nagtiyaga ako. Kahit binubully ako noon dahil sa amoy ng sabon ng labada na laging kumakapit sa uniporme ko, tiniis ko. Kasi alam kong bawat patak ng pawis ni Nanay, may kasamang dasal na sana makapagtapos ako.

Pagpasok ko sa high school, mas lalo akong nainsecure.
Lahat ng kaklase ko may bagong cellphone, ako may lumang button phone.
Lahat may baon na ₱100, ako minsan ₱10 lang.
Pero hindi ako sumuko. Tuwing uwian, dumidiretso ako sa tindahan ng kapitbahay para tumulong magbenta ng yelo at softdrinks kapalit ng libreng meryenda.
Gabi-gabi, nag-aaral ako sa ilalim ng dilaw na ilaw ng poste.
At habang pinagtatawanan ako ng iba, si Nanay lang ang laging nagsasabi,
“Anak, hindi mo kailangang mabilis, basta tuloy-tuloy lang.”
Dumating pa sa punto na muntik na akong tumigil sa pag-aaral kasi wala kaming pambayad sa project. Naalala ko noon, umiiyak si Nanay habang ginugupit ang mga lumang basahan para lang may madagdag sa labada.
Sabi niya, “Hindi ko man kayang ibigay lahat, pero hindi ko hahayaan na mawala ang pangarap mo.”
Dahil sa tulong ni Nanay at sa kabutihan ng ilang guro, nakatapos ako ng high school — valedictorian pa.
Nang araw ng graduation, suot ko pa rin ang luma kong sapatos na tatlong beses nang tinapalan, pero taas-noo akong lumakad.
Sabi ko sa sarili ko, “Ito pa lang ang simula.”
Nakapasok ako sa unibersidad sa pamamagitan ng scholarship.
Habang nag-aaral ng engineering, nagtatrabaho ako bilang service crew tuwing gabi.
Pagod. Gutom. Kulang sa tulog. Pero hindi ko ininda, kasi sa bawat pagod ko, nakikita ko ang mukha ni Nanay — ngumingiti kahit bitbit ang mabigat na labada.
At noong araw ng board exam, halos hindi ako makapaniwala.
Ako, ‘yung dating batang nag-aaral sa ilalim ng poste, pumasa bilang Licensed Engineer.
Ngayon, may maayos na kaming bahay. Hindi na yero ang bubong, kundi matibay na simento.
Si Nanay? Hindi na naglalaba sa iba. May sarili na siyang maliit na laundry shop.
At ako, araw-araw kong ipinagpapasalamat ‘yung mga panahong gusto ko nang sumuko — kasi kung sumuko ako noon, hindi ko mararanasan ‘tong saya ngayon.
“Hindi kasalanan ang ipinanganak sa hirap, pero kasalanan ang mawalan ng pag-asa.”
Ang tagumpay, hindi nasusukat sa laki ng bahay o dami ng pera — kundi sa kung gaano ka katatag sa gitna ng unos.
EMOTIONAL QUESTION (for engagement):
👉 Kung may pagkakataon kang pasalamatan ang taong hindi sumuko para sa’yo, sino siya? Tag mo siya sa comments at sabihin mo kung gaano ka nagpapasalamat. ❤️
